کلید واژه
زیارت، ثواب، معصومان علیهم السلام.
پاداش زیارت امام جواد علیه السلام
اجر عظیم
«ابراهیم بن عقبه» می گوید: به ابی الحسن الثالث [امام هادی علیه السلام ] نوشتم: «أَسْأَلُهُ عَنْ زِيَارَةِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ وَ عَنْ زِيَارَةِ أَبِي الْحَسَنِ وَ أَبِي جَعْفَرٍ علیهم السلام أَجْمَعِينَ فَكَتَبَ إِلَيَّ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام الْمُقَدَّمُ وَ هَذَا أَجْمَعُ وَ أَعْظَمُ أَجْراً؛1 از زیارت اباعبدالله الحسین و ابی الحسن [امام هفتم] و ابی جعفر [امام جواد علیه السلام ] جمیعاً پرسیدم. پس نوشت: [زیارت] ابا عبدالله علیه السلام مقدّم است و زیارت این [دو] جامع تر است، و اجر بیش تری دارد.»
فیض کاشانی در توضیح حدیث فوق می گوید: شاید مراد سؤال کننده این است که زیارت امام حسین علیه السلام تنها برتر است و یا زیارت ابوالحسن و ابوجعفرعلیهما السلام با هم؟ حضرت جواب داده است که زیارت اباعبدالله اولای به تقدیم است، ولی زیارت آن دو جامع تر است و شاید وجهش این باشد که اعتقاد آن دو مستلزم اعتقاد به امامت جدّ ایشان [حسین بن علیعلیهما السلام] است نه عکس، [چون ممکن است کسی به امام حسین علیه السلام اعتقاد داشته باشد، ولی شش امامی باشد و به امامت موسی بن جعفر و امام جوادعلیهما السلام اعتقاد نداشته باشد] پس گویا زیارت آن دو مشتمل [و همراه با اعتقاد] به زیارت او [حسین علیه السلام ] است و اجرش بیش تر است؛ چون این زیارت مستلزم آن نیز می باشد.2
«داود صرمی» می گوید: به اباالحسن عسکری علیه السلام عرض کردم: «إِنِّي زُرْتُ أَبَاكَ وَ جَعَلْتُ ذَلِكَ لَكُمْ فَقَالَ لَكَ مِنَ اللَّهِ أَجْرٌ وَ ثَوَابٌ عَظِيمٌ وَ مِنَّا الْمَحْمَدَة؛3 من پدر [بزرگوار]تان را زیارت کردم و [ثواب] آن را برای شما قرار دادم. پس حضرت علیه السلام فرمود: از طرف خداوند برای تو اجر و ثوابی بزرگ است و از طرف ما مستحق مدح می باشی.»
پاداش زیارت امام هادی علیه السلام
1. ثواب حج و عمره
«ابی علی حرّانی» می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: پاداش زیارت قبر امام حسین علیه السلام چیست؟ فرمود: «مَنْ أَتَاهُ وَ زَارَهُ وَ صَلَّى عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ أَوْ أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ كَتَبَ اللَّهُ [كُتِبَتْ ] لَهُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ كَذَلِكَ لِكُلِّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ، قَالَ وَ كَذَلِكَ لِكُلِّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ ؛4 کسی که نزد او آید، و [قبر] او را زیارت کند و نزد او دو رکعت یا چهار رکعت نماز گزارد، خداوند پاداش یک حج و عمره برایش می نویسد. [راوی می گوید] عرض کردم: آیا چنین پاداشی برای زیارت تمامی امامان واجب الطاعۀ مترتب است؟ فرمود: [بلی] چنین است که زیارت هر امام واجب الطاعۀ چنین پاداشی دارد.»
2. استجابت دعا
شخصی به نام «منصور» از عموی پدرش نقل می کند که: به امام هادی علیه السلام عرض کرد: «عَلِّمنی یا سیّدی دُعاءً اَتَقَرَّبُ اِلَی اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ فَقَالَ هَذَا دُعَاءٌ کَثیراً مَا أدعوُ بِهِ وَ قَد سَأَلتُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ اَن لا یُخیِّبُ مَن دَعا بِهِ فی مَشهدی بعدی وَ هُوَ یا عُدَّتی عِندَ العُدَدِ وَ یا رَجائی...؛5 مولای من! دعایی به من بیاموز که با آن به خدای عزیز و جلیل تقرّب جویم! حضرت علیه السلام فرمود: این دعایی است که زیاد آن را می خوانم و از خداوند عزوجل خواسته ام که هر کس با این الفاظ، در کنار بارگاه من دعا کند، ناامید برنگردد و دعا این است: «یا عُدَّتی عِندَ العُدَدِ وَ یا رَجائی...»
پاداش زیارت امام حسن عسکری علیه السلام
1. همچون زیارت رسول خدا صلی الله علیه و آله
از «زید شحّام» نقل شده است که: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: پاداش زیارت یکی از شما [امامان] چیست؟ فرمود: «كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله ؛6 فرمود: مثل کسی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله را زیارت کرده است.»
2. نجات در قیامت
«مَنْ زَارَنِي أَوْ زَارَ أَحَداً مِنْ ذُرِّيَّتِي زُرْتُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأَنْقَذْتُهُ مِنْ أَهْوَالِهَا؛7 کسی که من و یا یکی از فرزندانم را زیارت کند در قیامت او را زیارت می کنم، و از سختیهای قیامت نجاتش می دهم.»
3. امنیت دنیوی
امام حسن عسکری علیه السلام فرمود: «قَبْرِي بِسُرَّ مَنْ رَأَى أَمَانٌ لِأَهْلِ الْجَانِبَيْن ؛8 مزار من در سامرا موجب امنیّت دو گروه [سنی و شیعه] است.»
4. زیارت تمام امامان
«عبدالرحمن» می گوید: بر امام کاظم علیه السلام وارد شدم، سپس عرض کردم: زیارت حسین بن علیعلیهما السلام یا زیارت امیرمؤمنان علیه السلام یا فلان امام و... کدام یک بهتر است؟ حضرت علیه السلام فرمود: «يَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ مَنْ زَارَ أَوَّلَنَا فَقَدْ زَارَ آخِرَنَا وَ مَنْ زَارَ آخِرَنَا فَقَدْ زَارَ أَوَّلَنَا...؛9 ای عبدالرحمان کسی که اوّلین ما را زیارت کند، به حقیقت آخرین ما را زیارت کرده است و کسی که آخرین ما را زیارت کند، به حقیقت اوّلین ما را زیارت کرده است.»
آثار زیارت حضرت مهدی علیه السلام
1. همچون زیارت رسول خدا صلی الله علیه و آله
از «زید شحّام» نقل شده است که: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: «مَا لِمَنْ زَارَ أَحَداً مِنْكُمْ قَالَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله ؛10 چه پاداشی دارد کسی که یکی از شماها را زیارت کند؟ فرمود: مانند کسی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله را زیارت کند.»
2. هزاران حسنه
امام صادق علیه السلام درباره دعای عهد فرمود: «مَنْ دَعا اِلی اللهِ تَعالی اَرْبَعینَ صَبَاحاً بهذا العَهدِ کَانَ مِنْ اَنْصَارِ قائِمِنَا، فَاِنْ مَاتَ قَبْلَهُ اَخْرَجَهُ اللهَ تَعالی مِنْ قَبْرِه، وَ اَعْطَاهُ بِکُلِّ کَلِمَةٍ اَلْفَ حَسَنَةٍ، وَ مَحا عَنْهُ اَلْفَ سَیِّئَةٍ وَ هُوَ هَذَا «اَللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظیمُ...؛11 کسی که دعای عهد را چهل صبح بخواند، از یاوران مهدی علیه السلام خواهد بود، و اگر قبل از ظهور حضرت مهدی علیه السلام از دنیا رفت، خداوند او را در [هنگام رجعت] از قبر خارج می کند و در مقابل هر کلمه به او هزار حسنه می دهد و هزار گناه را از او محو می کند و آن دعا این است: اَللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظیمُ....»
«ابی علی حسن بن اشناس» می گوید: به «ابو جعفر محمدبن عثمان» از اشتیاق به دیدن مولایم [صاحب الزمان علیه السلام ] شکوه کردم. او به من گفت: با شوقی که داری، دوست داری او را ببینی؟ «فَقُلْتُ نَعَمْ فَقَالَ لِي شَكَرَ اللَّهُ لَكَ شَوْقَكَ وَ أَرَاكَ وَجْهَهُ فِي يُسْرٍ وَ عَافِيَةٍ لَا تَلْتَمِسْ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ أَنْ تَرَاهُ فَإِنَّ أَيَّامَ الْغَيْبَةِ تَشْتَاقُ إِلَيْهِ وَ لَا تَسْأَلِ الِاجْتِمَاعَ مَعَهُ إِنَّهَا عَزَائِمُ اللَّهِ وَ التَّسْلِيمُ لَهَا أَوْلَى وَ لَكِنْ تَوَجَّهْ إِلَيْهِ بِالزِّيَارَة...؛12 پس گفتم: بلی، ابوجعفر گفت: خداوند شوق و اشتیاق تو را بپذیرد و چهرۀ او [مهدی(عج)] را به راحتی و عافیت نشانت دهد. [ولی] ای اباعبدالله! درخواست دیدن او را نداشته باش؛ زیرا دوران غیبت [دوران اشتیاق است، پس] مشتاق او باش و درخواست اجتماع [و دیدن] او را نکن؛ چون غیبت از عزائم [و امور مهمّه] است و تسلیم در مقابل آن بهتر؛ ولی با زیارت به او توجه کن.»
پاداش استقبال زائران
حسن ختام این بخش را حدیثی قرار می دهیم که دربارۀ استقبال از زائران قبور اهل بیت علیهم السلام وارد شده است. امام صادق علیه السلام فرمود: «اِذَا انْصَرَفَ الرَّجُلُ مِنْ اِخوانِکُمْ مِنْ زِیَارَتِنَا اَوْ زِیَارَةِ قُبُورِنَا فاَسْتَقْبِلوُهُ وَ سَلِّمُوا عَلَیْهِ وَ هَنِّئُوهُ بِمَا وَهَبَ الله لَهُ فَاِنَّ لَکُمْ مِثْلَ ثوابِهِ؛13 وقتی یکی از شما [شیعیان] از زیارت ما یا زیارت قبور ما برگشت، به استقبال او بروید و به او سلام کنید و او را به خاطر این نعمت که خدا به او داده است تبریک بگویید تا پاداشی مثل او ببرید.»
ترویج استقبال از زائران در واقع تشویق و ترغیب به سمت و سوی زیارت معصومان علیهم السلام است، با تمام آثار شگرفی که بر آن مترتب می باشد. در واقع تبلیغ بی نام و نشانی است که آثارش بیش از تبلیغات نام و نشان دار می باشد؛ چرا که این استقبال، شخصیت زائر را زنده می کند و بر آن می افزاید، و همچنین صدها دل را مشتاق زیارت خانۀ خدا و مشاهِد مشرفه می کند.
فهرست منابع
1. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، دارالکتب الاسلامیۀ، تهران، چاپ چهارم، 1365ش.
2. کاشانی، فیض، الوافی، مکتبۀ الامام امیرالمؤمنین، اصفهان، چاپ اول، 1411ق.
3. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، اسلامیه، تهران، چاپ دوم، 1362ش.
4. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1403 ق.
5. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعۀ، آل البیت، قم، چاپ اول، 1412ق.
پی نوشت:
2. وافی، فیض کاشانی، ج 14، ص 1535.
3 . تهذیب، شیخ طوسی، ج 6، ص 110، ح 15؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 102، ص 256، ح 3.
4 . الکامل، ابن اثیر، باب 83، ص 251، ج 3.
5 . بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 102، ص 59، ح 2؛ امالی، شیخ صدوق، ج 1، ص 286.
6 . کافی، شیخ کلینی، ج 4، ص 579، ح 1.
7 . وسائل الشیعه، شیخ حرّ عاملی، ج 14، ص 331، ح 23؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 100، ص 123، ح31.
8 . تهذیب، شیخ طوسی، ج 6، ص 93، ح 3.
9 . بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 100، ص 121، ح 26.
10 . کافی، شیخ کلینی، ج 4، ص 579، ح 1؛ تهذیب، شیخ طوسی، ج 6، ص 79، ح 5؛ وسائل الشیعه، شیخ حرّ عاملی، ج 14، ص 571، ح1.
11 . بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 102، ص111.
12. همان، ج 53، ح 6 و ج 102، ص 97؛ مستدرک الوسائل، میرزای نوری، ج 10، ص365.
13 . بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 102، ص 302، ح 1.
نظرات شما عزیزان: